Lekcja 17c

 Przypisujemy odpowiedzialność kierownikowi grupy za negatywne zdarzenia, przez co spada efektywność grupy. Pojawia się w nim samym tendencja do widzenia swoich podwładnych jako sprawiających mu kłopoty. Najwięcej efektywnych rozwiązań powstaje w grupie, gdy kierownik nie jest spostrzegany jako bardzo odpowiedzialny za wydarzenie, że nie jego decyzje miały wpływ, tylko ze on sam nie mógł przewidzieć pewnych konsekwencji. W skali I – E Rottera występują następujące twierdzenia 1. Bardzo często czuję, ze mam niewielki wpływ na to, co mnie spotyka, 2. Nigdy nie zgodziłbym się ze zdaniem, że „szczęście” czy „traf” odgrywa ważną rolę w moim życiu. Pierwsza wypowiedz świadczy o poczuciu zewnętrznej kontroli, a wybór odpowiedzi drugiej o poczuciu kontroli wewnętrznej. Są to pytania dotyczące samowiedzy. Można je tez potraktować jako sady osobiste, które są rodzajem samooceny np. mówiąc „wiele ode mnie zależy”.  Najwięcej osób wewnątrz -sterownych  wybiera strategie ryzykanckie, a największa liczba zewnątrz- sterownych wybiera asekuranckie sposoby gry. Ludzie, którzy uważają, ze wynik decyzji w dużej mierze zależy od ich kompetencji, inteligencji, dobrze zastosowanej i odpowiednio realizowanej strategii gry; sądzą, ze panują nad sytuacją. Dlatego właśnie nie doceniają prawdopodobieństwa niepowodzenia i preferują działania o wysokim poziomie ryzyka.

Ćwiczenie

Zagraj w kości, pokera, czy tez może w jakąś grę losową, parę razy z różnymi osobami i w różnym czasie  Sprawdź jakie zakłady najczęściej wybierasz? Jaki to ma związek z Twoim poczuciem umiejscowienia kontroli?

Poczucie kontroli wewnętrznej nie tylko wpływa na stosunek do ryzyka, ale i powoduje wielką konsekwencje zachowania w sytuacji decyzyjnej. Decydując się na coś, rzadziej ulegają wpływom zewnętrznym. Politycy, lekarze, nauczyciele podejmują decyzje, które tworzą całe szeregi sekwencji, a podjęcie jednej konkretnej decyzji znacząco wpływa na zakres przyszłych możliwości. W takich złożonych sytuacjach decyzyjnych przyjmujemy z reguły jedną z poniższych strategii : a) prezenty styczną – wybór działań maksymalizujących doraźnie i bezpośrednio korzyści podmiotu, b) perspektywiczną – maksymalizowanie efektu, zysku końcowego. W pierwszym przypadku, ludzie nie interesują się tym co zdarzy się w przyszłości, ważne aby teraz wszystko było dobrze. To prowadzi często do niepowodzeń. W drugim, człowiek przewiduje wpływ obecnej decyzji na cały przebieg zdarzeń i na następne decyzje i wtedy dopiero wybiera działanie, które winno być najlepsze. Poczucie kontroli : - wpływa na przebieg procesów podejmowania decyzji, - zmienia nasz stosunek do ryzyka, -stymuluje myślenie perspektywiczne, - zmienia naszą konsekwencje w działaniu.

Związek wewnątrz- i zewnątrz sterowności a nasza gotowość do udzielania innym pomocy:  wg. badań rzadziej udzielamy pomocy gdy jesteśmy w tłumie, niż w sytuacji twarzą w twarz. Udzielając pomoc bez nacisku robimy to lepiej i skuteczniej. Zmniejszenie poczucia tożsamości powoduje zmniejszenia wrażliwości na cierpienia innych. Osoby, które w wysokim stopniu są skłonne do przypisywania sobie odpowiedzialności za własne czyny, reagują w sposób zbliżony do różnych warunków sytuacyjnych. Osoby, które czują się mało odpowiedzialne za swoje zachowanie, są w swoim postępowaniu bardzo zależni od zewnętrznych okoliczności. Łatwiej decydują się na udzielenie pomocy w małej grupie, gdy wiedzą, że nie maja na kogo liczyć.

Ćwiczenie

Przypomnij sobie kiedy, i w jakich okolicznościach udzielałeś komuś pomocy. Co skłoniło Cię do udzielenia pomocy?, Co utrudniało ten udział?