Lekcja 18a

 Kodowanie to przełożenie wiadomości na sygnał. Nasz język pełni w komunikacji dwie zasadnicze funkcje : 1. Opisową (środek opisu rzeczywistości), 2. Komunikacyjna (reprezentuje określone stany wewnętrzne nadawcy oraz przekazuje je odbiorcy). Poprzez użycie słowa pojawia się określony obraz rzeczywistości. Centralny układ nie rejestruje wszystkich bodźców. Język organizuje doświadczenie. Doświadczenia decydują o indywidualnym sposobie odbierania świata. Nasz model świata decyduje o sposobie zachowania się oraz o koncentrowaniu się na określonych sygnałach zewnętrznych. System reprezentacji tworzy się między innymi pod wpływem posługiwania się dominującym wejściem percepcyjnym. Jesteśmy użytkownikami takich samych zmysłów, ale podczas formowania się modelu świata dominuje jeden z nich. Na doznania określonego typu zwracamy baczniejsza uwagę. Przypisujemy więc  inne znaczenie bodźcom wzrokowym, słuchowym i kinestetycznym. Spotykamy osoby komunikujące nam, że: „coś czują”, „doświadczają”, „przeżywają”. „o coś się ocierają”, „coś je dotyka”, „wstrząsa nimi”, itd. Spotykamy też innych, którzy : „widzą”, „spostrzegają”, którzy SA „obserwowani, „działają na pokaz” Dominujące wejście perfekcyjne przekształca również nasz repertuar zachowań komunikacyjnych.

Ćwiczenie

Zanotuj niepostrzeżenie takie sformułowania, które w wypowiedziach Twoich bliskich świadczą o częstym używaniu jednych zmysłów niż innych. Wsłuchaj się uważnie i notuj sformułowania wypowiedziane przez wzrokowców, słuchowców i dotykowców. Zastanów się jakie to może mieć znaczenie dla przebiegu komunikacji oraz obustronnej satysfakcji płynącej z kontaktu.

W komunikacji może zachodzić zjawisko synestezji, które polega na nakładaniu się treści własnych przeżyć na odbierane z otoczenia bodźce (kodujemy jako nieprzyjemna muzykę, której słuchamy, gdy coś nas boli) oraz na nakładaniu się bodźców na przeżycia ( widok dziecka, jego płacz, dotyk  - jako odpowiedzialne za powstanie złości). Poziom podobieństwa doświadczeń życiowych w dużej mierze decyduje o komunikatywności. Mnema – całokształt naszych doświadczeń życiowych, czyli wszystkie bodźce które odbieramy i przekształcamy w procesach myślowych. N.A. Rubakin mówi nam, ze słuchając kogoś bądź czytając czyjeś słowa, „poznajemy własna projekcje i tylko taka treść jaką my sami w nie wkładamy” . Stad porozumienie między nadawcą a odbiorcą,  zależy od podobieństwa ich doświadczeń (mnema), a te nigdy nie będą identyczne. Jednak część naszych doświadczeń życiowych ma charakter unikalny. Z posługiwaniem się gwar i żargonów wiąże się problem ich ubóstwa słownikowego a dla nieobeznanych z danym ich podtypem – małej komunikatywności poszczególnych sformułowań. Często występuje tu zjawisko ciągłej metamorfozy słownikowej – niektóre zwroty przestają być stosowane, a inne powstają na bieżąco. W gwarach i żargonach występują mocno uproszczone zwroty, które nie pozwalają ich użytkownikom na przekazanie treści specyficznych, indywidualnych, subtelnych czy intymnych.      Selekcja  - dostosowanie sygnałów  do posiadanych schematów poznawczych zarówno przez odbiorcę, jak i nadawcę, a także z aktualnym  stanem emocjonalnym obu stron procesu komunikowania się. Polega ona na : - całkowitym odrzuceniu, lub  - zniekształceniu, czy też – generalizowaniu określonych sygnałów lub odtwarzanych już wiadomości. Te procesy dotyczą szczególnie danych pochodzących z niewiadomego wejścia percepcyjnego.

Ćwiczenie

Podaj jak najciekawsze przykłady zmiany znaczenia zdania pod wpływem zmiany akcentu zdaniowego.

Eufemizm, będąc subtelnym, delikatnym i nieraniącym uczuć określeniem, często utrudnia komunikację.