Lekcja 20

 „Mowa ciała” Komunikacja niewerbalna to porozumiewanie się środkami pozajęzykowymi. Język z całym swym bogactwem i złożonością jest głównym środkiem, za pomocą którego ludzie wyrażają swe myśli i uczucia. Codziennie wysyłamy i odbieramy informacje wieloma  niepoznanymi jeszcze drogami. ‘’ Mówimy’’ więc do siebie poprzez mimikę, pantomimikę, kontakty wzrokowe. To czy informacja jest odebrana trafnie, bardzo zależy między innymi od kontekstu sytuacyjnego, od wspólnego zaplecza doświadczeń i tradycji kulturowych nadawcy i odbiorcy. Jednym z mało poznanych nośników w komunikacji interpersonalnej jest też zapach, którego roli nie wolno nam nie doceniać. Ekspresja niewerbalna zachodząca w kontaktach międzyludzkich jest rodzajem komunikacji, której nigdy celowo nas nie uczono. Większa część informacji przekazywanej środkami pozajęzykowymi nie jest wcale zamierzona, ani nawet uświadomiona. Większość z nas w codziennych sytuacjach w ogóle nie zdaje sobie sprawy z tego, że obserwuje miny i gesty innych osób, ze sami jesteśmy obserwowani pod tym kątem, a co najważniejsze, ze od takiej wymiany informacji  bardzo wiele w naszym życiu zależy. Termin komunikacja niewerbalna oznacza wymianę pewnego rodzaju informacji między ludźmi, choć wymiana ta nie ma postaci kodu oraz na ogół nie jest świadoma czy zamierzona. Za pomocą takiej komunikacji przekazujemy: - wiadomości o uczuciach , emocjach, nastrojach i ogólnym stanie psychicznym, - o relacjach społecznych, które uzyskujemy koncentrując się na kontakcie wzrokowym, ukierunkowaniu ciała, oraz sposobie użytkowania przestrzeni interpersonalnej. Ponadto: - pewne wyrazy mimiczne oraz gesty mogą zastępować komunikaty werbalne, - komunikaty niewerbalne stanowią doskonały kontekst do interpretacji komunikatów werbalnych, -  są źródłem wiedzy o ludzkich podstawach. Komunikaty te dzielimy na : indywidualne i interakcyjne. Kryterium tego rozróżniania jest założenie, ze niektóre formy komunikatów niewerbalnych występują nawet wtedy, gdy jednostka pozostaje sama np. mimika czy nucenie podczas pracy. Inną formą komunikatów niewerbalnych są komunikaty, które pojawiają się jedynie w relacji interpersonalnej: przy świadomości obecności innych osób oraz wówczas, gdy ta obecność jest z punktu widzenia podmiotu istotna. Komunikaty niewerbalne, sumując, dzielimy na:

Indywidualne – gdzie skoncentrujemy się na omówieniu mowy ciała, niewerbalnych aspektów komunikacji językowej oraz zmian wielkości źrenic.

Interakcyjne – kontakt wzrokowy, przestrzeń personalna, terytorialność, przestrzeń interpersonalna