oryginalna42@pino.pl

 Poszukiwanie i udzielanie wsparcia

Bywamy czasem prospołeczni ( gdy działamy na rzecz innych),  czasem zaś aspołeczni ( gdy negujemy wartości grupowe i preferujemy zachowania egoistyczne )  mogą zaistnieć też w nas tendencje antyspołeczne ( gdy działamy przeciwko grupie, szkodzimy jej). Epidemiolog J.C. Cassel  : „ Zwiększona podatność  na choroby pojawia się w sytuacji, gdy osoby nie otrzymują żadnego dowodu na to,  że ich działania prowadzą do pożądanych, oczekiwanych rezultatów.” Dowody te powinny przyjmować postać informacji zwrotnych. Najbardziej patogenne jest, kiedy informacja zwrotna, zawierająca oczekiwania i oceny jego działań, nie jest przekazywana w sposób konsekwentny. Człowiek nie wie, jak jest oceniany ani jak wyglądają kryteria kierujące tym ocenianiem. Nie potrafi dostrzec i zinterpretować tych sygnałów, które pozwalają mu przewidzieć wrogie czy też przyjazne nastawienie otoczenia społecznego. Autonomiczny układ nerwowy i mechanizmy hormonalne są w stanie ciągłego pogotowia, pojawia się fizjologiczne wyczerpanie i zmęczenie, które zwiększa podatność na wiele zaburzeń fizycznych oraz umysłowych I to może być podstawowym czynnikiem zaburzającym nasze reakcje. To niebezpieczeństwo może powiększyć się ze względu na pojawienie się dodatkowych czynników tj. :

- rozmiar i gęstość miejskiej populacji

- konieczność pokonywania wielkich odległości podczas codziennych zajęć.

Podobnie obciążająco działa :

- konieczność nawiązywania kontaktów z innymi ludźmi

- konflikt natury rasowej i kulturowej

Brak ogólnie przyjętych norm kulturowych

- masowe przemieszczanie się ludzi

Także i rozwój wielkich, bezosobowych i skomplikowanych instytucji głęboko wpływa na nas, którzy często nie rozumiemy do końca mechanizmów ich funkcjonowania. Jednak SA czynniki, które działają jak „bufory” ochraniające jednostkę przed konsekwencjami społecznej dezorganizacji. Można wymienić tu:

A.      Czynniki biologiczne –umożliwiają fizjologiczne dostosowanie się do zróżnicowanych warunków środowiskowych

B.      Zabezpieczające procesy społeczne np. charakter i siła oparcia dostępne w grupie.

Uszkadzający efekt pogmatwania lub braku informacji zwrotnej można załagodzić „zakorzenieniem się” we własnej sieci społecznej. Sieci takie zapewniają ludziom ciągłość informacji o tym,  czego spodziewają się po nich inni, oparcie i pomoc w wykonywaniu zadań oraz odpowiednie nagrody. Badania G.Caplan wykazały :

Iż reakcje w odpowiedzi na kryzys zależą nie tylko od charakteru stresorów oraz aktualnej siły osobowości człowieka, lecz,  co jeszcze ważniejsze, od oparcia emocjonalnego i zorientowanej na dawanie pomocy sieci społecznej, w której człowiek funkcjonuje w czasie borykania się z tą sytuacja kryzysową. Oczywiście reakcje te są tym bardziej racjonalne, optymalne z punktu widzenia osoby, im większe i lepsze wsparcie społeczne ona otrzymuje. Człowiek ma wiele różnych potrzeb, które domagają się zaspokojenia w trwałych relacjach międzyludzkich np. potrzeba miłości, intymności, których realizacja pozwala na swobodne, spontaniczne wyrażanie uczuć, potrzeba własnej tożsamości oraz wartości jako jednostki, a także potrzeba doznania opieki i zależności, otrzymywanie pomocy w zadaniach oraz oparcia w kierowaniu emocjami i kontrolowanie impulsów. Większość z nas rozwija i podtrzymuje poczucie własnego komfortu psychicznego tzw. „ dobrego bycia „, które jest możliwe do uzyskania m/innymi dzięki zaspokojeniu potrzeb realizowanemu poprzez  nawiązywaniu szeregu relacji w ciągu całego życia. Dopiero szereg ten – jako całość – zaspokaja możliwe potrzeby. Są to np. relacje małżeńskie, rodzicielskie i inne formy związków pełne intymności i miłości. Charakterystyczne cechy zbiorowości społecznych chroniących jednostkę przed zaburzeniami, jest to, że w relacjach z innymi człowiek traktowany jest jako unikalna, niepowtarzalna jednostka. „ Inne osoby wewnątrz grupy oparcia interesują się człowiekiem w osobisty sposób”. Osoby te posługują się jasnym językiem, mówią czego się po nas spodziewają, doradzają nam określone sposoby zachowania, obserwują nasze działania, nagradzają i oceniają je. Są one wrażliwe na określone potrzeby, te SA dla nich warte szacunki i zaspokojenia.

 17 Co to jest algorytm i heurystyka?

Algorytm – przepis, który określa, jaki skończony ciąg operacji należy wykonać aby trafnie rozwiązać wszystkie zadania danego typu. Np. stosowanie reguł kolejności wykonywania działań  w zadaniu z algebry, lub przepis kulinarny.

Heurystyka – to zawodne zasady, reguły,  taktyki i intuicje, które nie gwarantują rozwiązania danego zadania. Np. zalecenie aby porzucić bezowocny kierunek poszukiwań lub aby polegać na doświadczeniach zdobytych podczas pracy nad podobnym zagadnieniem.

 Ćwiczenie

Spróbuj przeprowadzić badanie samego siebie oraz 4 osób ze swojego najbliższego środowiska.

Zaznacz właściwą decyzję podejmowaną w określonych sytuacjach. Tylko jedna spośród trzech

1.       Chcę być z innymi

2.       Chcę być sam

3.       Jest mi to obojętne

Oto spis sytuacji:

1.       Gdy jesteś przygnębiony

2.       Gdy maż poważne zmartwienie

3.       Gdy jestes zmęczony fizycznie

4.       Gdy jesteś bardzo szczęśliwy

5.       Gdy masz silne poczucie winy z powodu czegoś co zrobiłes

6.       Gdy czujesz się zakłopotany

7.       Gdy chce Ci się płakać

8.       Gdy jesteś w nowej dla siebie sytuacji

9.       Gdy robisz coś, czego nie robiłeś nigdy przedtem

Spróbuj zanalizować wyniki. Odnieś się do problemów i różnic między wami

 „ Samotność jest prawdziwą grozą, której rozum nie może pokonywać … „

Przetrwanie często zależy od bezpieczeństwa, które zapewniała liczebności grupy. Zakładano, że towarzyskość jest podstawowym instynktem wrodzonym. Istnieją duże różnice pod względem siły potrzeb afiliacyjnych ( potrzeb bycia razem, bliskości) Izolacja społeczna budzi w nas silny popęd, jakim jest strach, dążymy więc do afirmacji. Skłonność do afiliacji nasila się, gdy poziom strachu wzrasta. Przy wyborze osoby do afiliacji ważne jest  to „ jaka ona jest” częściej wybieramy osoby, które są w podobnym stanie emocjonalnym co nasz. W grupie społecznej możemy realizować kolejna potrzebę – potrzebę bezinteresownego pomagania innym, czyli altruizmu. W altruizmie pomagamy, nie otrzymując jakichkolwiek nagród. Altruizm może być instynktowny, gdyż przeżycie jednostki zwykle zależy od współdziałania i pomocy ze strony innych osób. Inni twierdzą iż reakcja altruistyczna polega na uwolnieniu osoby od cierpienia, może być sama w sobie nagradzająca. Zachowanie „ nie czyń drugiemu … „ może być efektem uczenia się ogólnie przyjętej i wpajanej normy. Altruizm można wyjaśnić odwołując się do: empatii, napięcia i wspierającego, poczucia winy. Największymi normami społecznymi uruchamiającymi zachowanie altruistyczne są : - norma odpowiedzialności społecznej, w myśl której ludzie powinni pomagać tym, którzy są od nich zależni i potrzebują pomocy, - norma wzajemności, która wpływa na pojawienie się tego rodzaju zachowań, mianowicie ludzie maja poczucie, że powinni pomagać tym, którzy im pomagają.

1.       Można kierować się motywacją egocentryczną , gdy robiąc cos dla innych zabiegamy o pomyślny dla siebie układ zewnętrznych okoliczności, możemy w ten sposób zmierzać jdo zapewnienia sobie jakichś  osobistych korzyści, lub do zabezpieczenia się przed niepożądanymi ewentualnościami (wymówki)

2.       Można kierować się motywacja emocjonalną, gdy bierzemy pod uwagę nasze współczucie, dla kogoś komu pomagamy, pragniemy sprawić mu przyjemność lub poprawić jego sytuację, działamy wtedy pod wpływem emocji, jakie wywołuje w nas aktualne wyobrażenie sobie doznań drugiego człowieka

3.       Możemy także działać powodowani motywacją normatywną, czyli dążeniem do realizowania w życiu określonych norm, do wypełniania swoich obowiązków, jakie nakładają na nas aprobowane w naszym życiu normy moralne ( miłość bliźniego, uczynność, solidarność)

Wg. Rosenhana „ … pomoc jest bardziej opłacalna lub tez mniej kosztowna niż odmówienie jej udzielenia..”

Motywacja emocjonalna jest raczej przeszkoda w noszeniu pomocy niż warunkiem sprzyjającym – pomagający musi przezwyciężyć swą tendencję, aby współodczuwać ból ofiary. Motywacja emocjonalna jest uniwersalna, trudno ją wyeliminować, a dopiero w toku nabywania doświadczeń społecznych człowiek rozwija w sobie zdolność do kierowania się empatią i normami. K. Gibrana „Dobrze jest dawać, gdy ktoś o to prosi, lecz jeszcze lepiej dać samemu bez proszenia, ze zrozumieniem”

 Ćwiczenie 1

Zajmij się charakterystyką osoby barwnej, może kontrowersyjnej. Przyjrzyj się wnikliwie  charakterystykom pełnionych przez przywódców funkcji, określ dominujący styl kierowania. Wypowiedz się na temat poziomu zgodności versus niezgodności struktury formalnej i nieformalnej w Twoim miejscu pracy. Sprawdź jakie miejsce w strukturze nieformalnej zajmuje szef. Odpowiedz czy, jak często i w jaki sposób oraz komu Twój szef udziela wsparcia?, kto i jak stanowi źródło wsparcia dla niego? Zastanów się czy podczas ćwiczenia odkryłeś dla siebie coś nowego.

Ćwiczenie 2

Poszukaj przykładów spośród bohaterów filmowych i literackich, przytocz jak najwięcej przykładów fikcyjnych osób funkcjonujących w swoich grupach w taki sposób, że:

Modły one bez problemów w pełni zaspokoić swoje potrzeby społeczne

Nie miały takich możliwości i przeżywały frustrację ze względu na odrzucenie

Napisz w postaci pracy opisowej,

Ćwiczenie 3

Przypomnij sobie siebie w wieku 6-8 lat, gdy wychowawczyni rozdzielała nagrody i pochwały np. w postaci buziek. Spróbuj podzielić się swoimi wspomnieniami dotyczącymi zauważonych u siebie samego poświęceń i istotnych zmian zachowania, których celem było nie otrzymanie buźki, lecz otrzymanie dowodu społecznej aprobaty ze strony ważnego przywódcy Twojej pierwszej w życiu grupy formalnej.